Stichting Pelmolen Ter Horst behoedde de molen voor de ondergang
Nieuwe Havezate Kroniek is uit
De Stichting Pelmolen Ter Horst zorgt al 50 jaar succesvol voor de instandhouding van de historische industriemolen die al bijna 300 jaar een vast onderdeel is van het Rijssense stadsbeeld bij de noordelijke invalsweg.
Pelmolenbestuurslid Ronald Vrugteman schrijft in de nieuwste Havezate Kroniek over een halve eeuw Stichting Pelmolen Ter Horst. Hij vertelt dat het weinig had gescheeld of de Pelmolen had niet meer bestaan, want in de wederopbouwtijd na de Tweede Wereldoorlog hadden overheden nauwelijks geld over voor het behoud van historische objecten.
Sloop
De sloopvergunning was al aangevraagd voor de sterk in verval zijnde molen en molenaarswoning. Die werd echter niet verleend. In 1964 werd de Rijssense ondernemer Hein Roosink, van de eerste Rijssense zelfbedieningssupermarkt, eigenaar van de Pelmolen. Vanaf dat moment zijn de restauratieplannen flink ter hand genomen en wat dat heeft opgeleverd kunnen we tot op heden met eigen ogen zien.
Regge
Jan Smalbrugge legt in een bijdrage de bronnen van rivier de Regge bloot. De Regge is een regenrivier en is altijd van groot belang geweest voor de ontwikkeling van het Reggedal. Niet voor niets werd ook de Pelmolen drie eeuwen geleden juist aan de Regge gebouwd. Smalbrugge gaat een heel eind in de geschiedenis terug en komt zelfs in Duitsland terecht.
Smidje oet de Bekke
Oud-gerechtsdeurwaarder Norbert Tijhuis besluit zijn verhalenserie over ’t Smidje oet de Bèkke af met een uitgebreid familieverhaal met veel historisch beeldmateriaal.
Henk van den Noort vervolgt zijn serie over oud-brandweerman Ab van den Noort die in de Tweede Wereldoorlog in Duitsland dwangarbeider is geweest. In de rubriek “Oet de Noaberschap” en achtergrondverhaal over de komst van graaf Alfred Solms van landgoed Weldam. Aanleiding is de recente wisseling in de bedrijfsleiding van het landgoed: dochter gravin Charlotte en haar man Carl Moll zijn de nieuwe rentmeesters.
In de rubriek Aandre tieden belicht Johan Nijzink de verzamelwoede in de vorige eeuw. Speldjes, glazen en sigarenbandjes waren geliefde objecten. Historicus Bart-Jan van Kleef schrijft over de wijze waarop Rijssen de hongerwinter van 1944-1945 is doorgekomen. Jos Andriessen, die verbonden is aan de familie Snijders, schrijft een verhaal over het bekende café ’n Pol dat ooit aan de Elsenerstraat stond en waar de straat Polhoek naar genoemd is.
Stoetnweenkel
Oud-Rijssenaar Herman Ligtenberg schrijft over de Schildkerk en omgeving. IN de fotovraagrubriek komt de foto van de zesde klas van de Haarschool uit 1962 aan bod met namen ingezonden door de lezers én een nieuwe foto, deze keer uit een meer recent verleden. In de rubriek over ’n Stoetnweenkel/Koopraatsie schrijft Dinant Slagman over de betaalmanieren in vroegere jaren. Ook daarin komen bekende namen voor als winkelchef Berend Ligtenberg (Bearnd van de Akke) en Johan Kreijkes (Rasbora). In de bijnamenrubriek Woer ziej van wordt uitleg gegeven over onbegrijpelijke bijnamen. Ook is er een artikel over de Rijssense psalmvertalingen van oud-Rijssenaar Jan Averink. In de dialectwoordenrubriek gaat het over de begrippen “patjakker” en “vanoalweg”.
De Havezate Kroniek is te koop in de Rijssense boekhandel en verschijnt vier keer per jaar. Vrienden van het museum krijgen de Kroniek gratis thuisgestuurd. Opgeven kan per e-mail op vrienden@rijssensmuseum.nl of aan de balie van het museum van dinsdag tot en met zaterdag van 10 tot 17 uur.
Fotobijschriften:
- De Pelmolen en het woonhuis in zeer vervallen staat in 1973. Foto: Erfgoed Rijssen-Holten
- Café de Pol aan de Elsenerstraat ongeveer rond 1940. Daar staat nu appartementencomplex ’n Polhook. Foto: familiearchief Jos Andriessen
- Tijhuis oet de Bèkke was een ervaren schaatsenslijper. Hier kijkt hij of de schaatsen geslepen zijn zonder braam. Foto: familiearchief Norbert Tijhuis
DE WEEK VAN RIJSSEN
26 okt 2023